Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi qərara alır:

I. Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə İran İslam Respublikası Hökuməti arasında «Gömrük məsələlərində əməkdaşlıq və qarşılıqlı yardım haqqında» 2002-ci il mayın 20-də Tehran şəhərində imzalanmış Saziş təsdiq edilsin.

2. Bu Qanun dərc edildiyi gündən qüvvəyə minir.

Bundan sonra «Razılığa gələn Tərəflər» adlandırılan Azərbaycan Respublikası Hökuməti və İran İslam Respublikası Hökuməti,

aşağıdakılar barədə razılığa gəldilər:

Bu Sazişin məqsədləri üçün:

1. Razılığa gələn Tərəflər bu Sazşin müddəalarına müvafiq olaraq və öz milli qanunvericilikləri əsasında öz gömrük orqanları vasitəsilə:

2. Bu Saziş çərçivəsində qarşılıqlı yardım, sorğu alan gömrük idarəsinin dövlətinin gömrük ərazisində qüvvədə olan qanunvericiliyinə müvafiq olaraq və sorğu alan gömrük idarəsinin səlahiyyət və imkanları daxilində göstərilməlidir.

3. Bu sazişin heç bir müddəası Razılığa gələn Tərəflər arasında hazırda fəaliyyətdə olan qarşılıqlı yardım təcrübəsini məhdudlaşdıracaq tərzdə şərh edilməməlidir.

Razılığa gələn Tərəflərin gömrük orqanları onların sorğusu əsasında və ya öz təşəbbüsləri ilə:

1. Razılığa gələn Tərəflərin gömrük orqanları, qarşılıqlı razılıq əsasında Razılığa gələn Tərəf dövlətlərin gömrük əraziləri arasında malların və sərnişinlərin hərəkətini asanlaşdırmaq və buna yardım etmək məqsədi ilə gömrük proseduralarını təkmilləşdirmək üçün lazımi tədbirlər həyata keçirəcəklər.

2. Razılığa gələn Tərəflərin gömrük orqanları öz dövlət dillərindən başqa, ingilis dilində olan gömrük sənədlərinin müvafiq formalarını qəbul edə bilər.

Bir Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanı öz təşəbbüsü ilə və ya digər Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanının sorğusu əsasında aşağıdakılar üzərində nəzarəti təmin etməlidir:

1. Razılığa gələn Tərəflərin gömrük orqanları qarşılıqlı razılıq və anlaşma əsasında narkotik vasitələr, psixotrop maddələr və prekursorların qanunsuz daşınmasında iştirak edən şəxslərin aşkar edilməsi məqsədilə malların nəzarətli göndəriş metodlarından istifadə edə bilərlər.

2. Görülmüş tədbirlərlə əlaqədar nəzarətli göndəriş həyata keçirildiyi qanunsuz mal partiyaları hər iki Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanlarının razılığı ilə dayandırıla və toxunulmamış və ya yerindən götürülmüş və ya tam, yaxud qismən yeri dəyişdirilmiş halda qanunsuz partiyalarla sonrakı daşınma üçün buraxıla bilər.

3. Nəzarətli göndərişin həyata keçirilməsinə dair qərarlar mütəmadilik prinsipinə əsaslanmalıdır və zəruri hallarda, onun həyata keçirilməsi ilə bağlı Razılığa gələn Tərəflərin hər iki gömrük orqanı tərəfindən əldə olunmuş maliyyə razılaşmaları və anlaşmaları nəzərə alına bilər.

Razılığa gələn Tərəflərin gömrük orqanları öz təşəbbüsləri ilə və ya sorğu əsasında heç bir ləngiməyə yol vermədən bir-birini Razılığa gələn Tərəf dövlətlərinin gömrük ərazisində qüvvədə olan gömrük qanunvericiliyini aşağıda göstərilən sahələrdə pozan və ya pozması aşkara çıxan, aşkar edilmiş və ya planlaşdırılmış fəaliyyətlər barədə müvafiq məlumatlarla təmin etməlidir:

1. Razılığa gələn Tərəflərin gömrük orqanları öz təşəbbüsləri ilə və ya sorğu ilə aşağıdakı məsələlərin dəqiqliyinin təmin edilməsinə yardım edə biləcək bütün məlumatları bir-birinə təqdim edəcək:

2. Əgər sorğu alan gömrük idarəsi sorğu edilən məlumatlara malik deyilsə, o, sorğu alan gömrük idarəsinin mənsub olduğu dövlətin qanunvericiliyinə uyğun olaraq bu məlumatları özü üçün axtardığı kimi axtarmalıdır.

Bir Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanı öz təşəbbüsü ilə və ya sorğu əsasında digər Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanının aşağıdakı məlumatlarla təmin etməlidir:

Bir Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanı öz təşəbbüsü ilə və ya sorğu əsasında digər Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanını, digər Razılığa gələn Tərəfin dövlətinin gömrük ərazisində qüvvədə olan gömrük qanunvericiliyinin pozulmasına dair məsələlərdə istifadə üçün tətbiq oluna bilən, xüsusilə, aşağıdakı məsələlərə aid bütün məlumatlarla təmin etməlidir:

1. Bir Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanı öz təşəbbüsü ilə və ya sorğu əsasında digər Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanını həmin Razılığa gələn Tərəfin dövlətinin gömrük ərazisində qüvvədə olan gömrük qanunvericiliyini pozan və ya pozması aşkara çıxan, həyata keçirilmiş və ya planlaşdırılmış fəaliyyətlər üzrə mövcud olan bütün məlumatlara dair arayışlar, şahid ifadələri və ya sənədlərin təsdiq olunmuş surətləri ilə təmin etməlidir.

2. Bu Sazişdə nəzərdə tutulmuş sənəd eyni məqsədlə hər hansı formada hazırlanmış kompüter məlumatları ilə əvəz oluna bilər. Materialın şərhi və ya istifadə edilməsi üçün bütün müvafiq məlumatlar eyni zamanda təmin edilməlidir.

3. İşlərin və sənədlərin əsli yalnız onların təsdiq edilmiş surətləri kifayət etmədikdə tələb oluna bilər.

4. Digər Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanlarından alınan işlər və sənədlər mümkün qədər tez geri qaytarılmalıdır.

1. Əgər bir Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanı sorğu göndərirsə, digər Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanı sorğu göndərən gömrük idarəsinin mənsub olduğu dövlətin gömrük ərazisində qüvvədə olan gömrük qanunvericiliyinə zidd olan, yaxud olması aşkara çıxan əməliyyatlarla bağlı bütün rəsmi təhqiqatlara başlamalıdır. Belə sorğuların nəticələri barədə sorğu göndərən gömrük idarəsinin gömrük orqanına məlumat verilməlidir.

2. Bu təhqiqatlar sorğu alan gömrük idarəsinin mənsub olduğu dövlətin gömrük ərazisində qüvvədə olan qanunvericiliyə müvafiq surətdə həyata keçirilməlidir. Sorğu alan gömrük idarəsi özü üçün fəaliyyət göstərdiyi kimi fəaliyyət göstərməlidir.

3. Bir Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanının vəzifəli şəxsləri, xüsusi hallarda, digər Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanının razılığı ilə sorğu göndərən gömrük idarəsinin mənsub olduğu dövlətin ərazisində qüvvədə olan gömrük qanunvericiliyinin pozulması halları üzrə təhqiqat aparılan zaman həmin tərəfin gömrük ərazisində iştirak edə bilər.

Bu Sazişdə nəzərdə tutulan hallarda, bir Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanının rəsmi şəxsləri digər Razılığa gələn Tərəfin dövlətinin ərazisinə səfər etdikdə, onlar hər zaman rəsmi səlahiyyətlərini sübut etmə imkanına malik olmalıdırlar. Onlar xüsusi geyim forması geyinməməli və silah gəzdirməməlidirlər.

Əgər bir Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanı sorğu göndərirsə, digər Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanı öz vəzifəli şəxslərinə məhkəmə və ya inzibati təhqiqat prosesində ekspert kimi iştirak etmək səlahiyyəti verə bilər. Belə vəzifəli şəxslər, onlar tərəfindən vəzifələrinin icrası zamanı müəyyən edilmiş faktlar barədə digər Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanına məlumat verəcəklər.

İştirak üçün sorğuda vəzifəli şəxslərin hansı işdə və hansı qismdə iştirak edəcəyi aydın göstərilməlidir.

1. Bu Saziş çərçivəsində alınan məlumatlar yalnız bu Sazişin məqsədləri üçün istifadə olunmalıdır. Bu sənədlər, onları təmin edən gömrük orqanının dəqiq təsdiqi olmadan digər məqsədlər üçün göndərilməməli və ya istifadə olunmamalıdır.

2. Bu Maddənin 1-ci bəndindəki müddəalar narkotik vasitələr, psixotrop maddələr və prekursorlarla əlaqədar hüquqpozmalara dair məlumatlara tətbiq edilmir. Belə məlumatlar narkotiklərin qanunsuz dövriyyəsinə qarşı mübarizə ilə bilavasitə məşğul olan digər orqanlara təqdim edilə bilər.

3. Razılığa gələn Tərəflərdən birinin gömrük orqanı tərəfindən bu Sazişlə əlaqədar hər hansı formada alınmış sorğular, məlumatlar, informasiya, ekspert arayışları qəbul edən gömrük orqanı tərəfindən həmin Razılığa gələn Tərəfin dövlətinin milli qanunvericiliyinə əsasən eyni xarakterli sənədlər və məlumatlar kimi qorunmalıdır.

4. Bu Sazişin məqsədlərinə müvafiq şəkildə və tətbiq edilmə dairəsində Razılığa gələn Tərəflərin gömrük orqanları özlərinin şahid ifadələrində, arayışlarında və məhkəmə və ya inzibati orqanlara təqdim olunan sənədlərdə bu Sazişə müvafiq olaraq əldə edilmiş məlumatlar və informasiyadan dəlil kimi istifadə edə bilər.

5. Məhkəmədə dəlil kimi istifadə edilən belə məlumatlar və informasiya və onlara verilən əhəmiyyət Razılığa gələn Tərəflərin dövlətlərinin milli qanunvericiliyinə müvafiq surətdə müəyyən edilməlidir.

1. Əgər bir Razılığa gələn Tərəfin gömrük orqanı sorğunun yerinə yetirilməsinin həmin Razılığa gələn Tərəf dövlətin suverenliyi, təhlükəsizliyi, ictimai asayişi və ya digər mühüm maraqlarına zərər gətirə biləcəyini hesab edirsə, həmin gömrük orqanı bu Saziş çərçivəsində sorğu edilən yardımdan tamamilə və yaxud qismən imtina edə və ya bu yardımı yalnız müəyyən şərtlər və ya tələblərə əsasən göstərə bilər.

2. Yardımdan imtina edildiyi təqdirdə, imtinaya dair qərar və səbəblər təxirə salınmadan yazılı şəkildə sorğu göndərən gömrük idarəsinə təqdim edilməlidir.

3. Razılığa gələn Tərəflərdən birinin gömrük orqanı özünün göstərmək iqtidarında olmayacağı yardım barədə sorğu edirsə, o sorğuda bu məsələni qeyd etməlidir. Bu sorğunun yerinə yetirilməsi məsələsi sorğu alan gömrük idarəsinin qərarından asılıdır.

1. Hazırki Sazişə müvafiq olaraq göndərilən sorğular yazılı şəkildə verilməlidir. Belə sorğuların icra edilməsi üçün lazım olan sənədlər sorğuya əlavə olunmalıdır. Təcili hallarda tələb olunduqda, şifahi şəkildə verilən sorğu qəbul oluna bilər, lakin gecikdirilmədən yazılı şəkildə təsdiq olunmalıdır.

2. Bu Maddənin 1-ci bəndində qeyd edilən sorğulara aşağıdakı məlumatlar daxil edilməlidir:

3. Sorğular, sorğu alan gömrük idarəsinin mənsub olduğu dövlətin rəsmi dilində və ya ingilis dilində və ya sorğu alan gömrük idarəsinə münasib olan digər dildə təqdim edilməlidir.

4. Əgər sorğu formal tələblərə cavab vermirsə, bu sorğuda düzəliş və ya tamamlamaların edilməsi tələb oluna bilər.

Razılığa gələn Tərəflərin gömrük orqanları aşağıdakılar daxil olmaqla gömrük işi sahəsində bir-birini texniki yardımla təmin edəcəklər:

1. Razılığa gələn Tərəflər, onların müvafiq gömrük ərazilərində digər Razılığa gələn Tərəfin tranzit malları üçün gömrük rüsum və vergilərinin toplanmasından imtina etmək barədə razılığa gəldilər.

2. Sorğu alan gömrük idarəsinin bu Saziş çərçivəsində sorğunun yerinə yetirilməsində, dövlət qulluqçuları olmayan ekspertlərə xərclər və maddi təminat və həmçinin, şifahi və yazılı tərcüməçilərə ödənilmiş vəsait istisna olunmaqla çəkdiyi xərclər həmin gömrük idarəsi tərəfindən ödənilməlidir.

3. 18-ci Maddənin icrası ilə bağlı xərclərin qaytarılması Razılığa gələn Tərəflərin gömrük idarələri tərəfindən xüsusi olaraq razılaşdırıla bilər.

1. Bu Saziş çərçivəsində göstərilən yardım, bilavasitə Razılığa gələn Tərəflərin gömrük orqanları tərəfindən göstərilir. Həmin orqanlar bu məqsədlə müfəssəl hazırlıq tədbirləri barədə qarşılıqlı razılıq əldə etməlidirlər.

2. Razılığa gələn Tərəflərin gömrük pozuntuları ilə mübarizə və təhqiqatla məşğul olan mərkəzi və yerli idarələri bir-biri ilə birbaşa əlaqə saxlaya bilərlər.

Bu Saziş hər iki Razılığa gələn Tərəfin dövlətinin gömrük ərazisində tətbiq olunmalıdır.

1. Bu Saziş, onun qüvvəyə minməsi üçün zəruri olan bütün dövlətdaxili prosedurların Razılığa gələn Tərəflər tərəfindən yerinə yetirilməsi barədə sonuncu yazılı bildirişin tarixindən sonra otuzuncu gündən qüvvəyə minəcəkdir.

2. Bu Saziş qeyri-müəyyən müddətə bağlanılır və Razılığa gələn Tərəflərdən birinin Sazişin qüvvəsini ləğv etmək niyyəti barədə yazılı bildiriş verdiyi tarixdən sonra altı ay müddətində qüvvədə olacaqdır.

Tehran şəhərində 20 may 2002-ci il tarixində, hicri təqviminə müvafiq olaraq 30 ordibeheşt 1381-ci ildə, iki əsl nüsxədə, Azərbaycan, fars və ingilis dillərində imzalanmışdır, bütün mətnlər eyni qüvvəyə malikdir. Bu Sazişin təfsirində hər hansı fikir ayrılığı yaranarsa, ingilis dilindəki mətnə istinad ediləcəkdir.