Bu Qanun təşkilati-hüquqi, mülkiyyət formasından və tabeliyindən asılı olmayaraq Azərbaycan Respublikasında yaradılan hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin dövlət qeydiyyatının hüquqi və təşkilati əsaslarını müəyyən edir.

Hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin dövlət qeydiyyatı hüquqi şəxslərə hüquqi şəxs statusunun, onlara və xarici hüquqi şəxslərin filiallarına və nümayəndəliklərinə dövlət qeydiyyatı haqqında şəhadətnamənin verilməsidir.

Azərbaycan Respublikasında hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin dövlət qeydiyyatı Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə, bu Qanuna, «Müəssisələr haqqında», «Səhmdar cəmiyyəti haqqında» Azərbaycan Respublikası qanunlarına, Azərbaycan Respublikasının digər qanunvericilik aktlarına və beynəlxalq müqavilələrinə uyğun olaraq həyata keçirilir.

Azərbaycan Respublikasında hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin vahid dövlət qeydiyyatını bu Qanunla müəyyən edilmiş qaydada ədliyyə orqanları həyata keçirirlər.

Dövlət qeydiyyatı orqanları aşağıdakı vəzifələri yerinə yetirirlər:

Dövlət qeydiyyatını aparan orqanlar hüquqi şəxslərdir. Onlar Azərbaycan Respublikasının Dövlət gerbi təsvir edilmiş, öz adı yazılmış möhürə malikdir və dövlət büdcəsindən maliyyələşdirilirlər.

Hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin dövlət qeydiyyatına alınması üçün müvafiq dövlət qeydiyyatı orqanına ərizə ilə müraciət edilməlidir.

Ərizə təsisçinin (təsisçilərdən birinin), yaxud onun (onların) müvafiq qaydada vəkil etdiyi şəxs tərəfindən imzalanır.

Hüquqi şəxsin dövlət qeydiyyatına alınması üçün ərizəyə aşağıdakı sənədlər əlavə edilir:

Hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin dövlət qeydiyyatı üçün müraciət edildikdə dövlət qeydiyyatı orqanı:

Xarici investisiyalı hüquqi şəxslərin dövlət qeydiyyatına alınması üçün bu Qanunun 7-ci və 8-ci maddələrində göstərilən sənədlərdən əlavə aşağıdakı sənədlər təqdim olunmalıdır:

Xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin dövlət qeydiyyatı üçün hüquqi şəxsin rəhbəri tərəfindən imzalanmış ərizədən başqa aşağıdakı sənədlər təqdim olunmalıdır:

Hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filialları və nümayəndəlikləri yalnız dövlət qeydiyyatına alındıqdan sonra xüsusi razılıq (lisenziya) tələb olunan fəaliyyətlə məşğul olmaq üçün «Sahibkarlıq fəaliyyəti haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununda nəzərdə tutulmuş qaydada lisenziya ala bilərlər.

Dövlət qeydiyyatına alınan hüquqi şəxslər, xarici hüquqi şəxslərin filialları və nümayəndəlikləri üçün dövlət statistika orqanından identifikasiya kodu alınır və onlar müvafiq say altında dövlət qeydiyyatı orqanında aparılan dövlət qeydiyyatı kitabına daxil edilirlər.

Dövlət qeydiyyatı üçün təqdim olunmuş bütün sənədlər müvafiq saylı sənədlər toplusunda (işdə) saxlanılır.

Hüquqi şəxslərə, xarici hüquqi şəxslərin filiallarına və nümayəndəliklərinə dövlət qeydiyyatı orqanları tərəfindən dövlət qeydiyyatı haqqında şəhadətnamə (bu Qanuna 1 saylı əlavə) verilir.

Dövlət qeydiyyatı haqqında şəhadətnamə hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin möhür, ştamp, firma blanklarının və əmtəə nişanlarının hazırlanması, bank hesablarının açılması, habelə vergi orqanlarında uçota alınmaları üçün əsas sənəddir.

Hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin yaradılmasının qanunla müəyyən edilmiş qaydasının pozulması və ya onların təsis sənədlərinin qanunvericiliyə uyğun olmaması hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin dövlət qeydiyyatına almaqdan imtana edilməsinə əsasdır.

hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin yaradılmasının məqsədəuyğun olmaması mülahizələrinə görə onları dövlət qeydiyyatına almaqdan imtina edilməsinə yol verilmir.

Dövlət qeydiyyatı orqanları statistika, vergi, kadastr və digər reyestrləri aparan orqanlara müəyyən edilmiş qaydada və formada hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin dövlət qeydiyyatı haqqında ayda bir dəfə məlumat verirlər.

Hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin dövlət qeydiyyatı haqqında məlumat dövlət qeydiyyatı orqanları tərəfindən kütləvi informasiya vasitələrində ayda bir dəfə dərc olunur.

Hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyinə uyğun ləğv edilməsi onların dövlət qeydiyyatı kitabından çıxarılmasına əsasdır.

Hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin təşkilati-hüquqi forması dəyişdikdə və ya qanunda nəzərdə tutulan digər hallarda onlar 10 gün müddətində dövlət qeydiyyatı orqanında yenidən dövlət qeydiyyatından keçməlidirlər.

hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin dövlət qeydiyyatı kitabından çıxarılması onlardan dövlət qeydiyyatı haqqında şəhadətnamənin geri alınmasından, dövlət qeydiyyatı sayının ləğv edilməsindən, Azərbaycan Respublikasının dövlət uçot vahidləri reyestrindən çıxarılmasından, qeydiyyatdan çıxarılma haqqında müvafiq dövlət orqanlarına məlumat verilməsindən ibarətdir.

Dövlət qeydiyyatı kitabından çıxarılma əmək mülkiyyətçisinin (mülkiyyətçilərinin) və ya onun (onların) vəkil etdiyi orqanın hüquqi şəxsin, xarici hüquqi şəxsin filialının və nümayəndəliyinin ləğvi barədə qərarından, yaxud məhkəmənin müvafiq qərarı qüvvəyə mindikdən sonra dövlət qeydiyyatı orqanı tərəfindən 5 gün müddətində aparılır.

Hüquqi şəxslər, xarici hüquqi şəxslərin filialları və nümayəndəlikləri qanunla müəyyən edilmiş hallarda və qaydada ləğv edildikdə, dövlət qeydiyyatı orqanları bu barədə müvafiq orqanlara məlumat verirlər.

Dövlət qeydiyyatı orqanlarının vəzifəli şəxslərinin qanunsuz hərəkətlərindən və qərarlarından Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş qaydada məhkəməyə şikayət verilə bilər.

Bu Qanunun pozulmasına görə vəzifəli şəxslər və vətəndaşlar Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş qaydada məsuliyyət daşıyırlar.

Bu Qanun qəbul edilənədək başqa orqanlarda dövlət qeydiyyatına alınmış hüquqi şəxslərin, xarici hüquqi şəxslərin filiallarının və nümayəndəliklərinin qeydiyyat sənədləri müvafiq ədliyyə orqanlarına təhvil verilir və onlar bu orqanlarda uçota alınırlar.