Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi qərara alır:

I. Azərbaycan Respublikası 1980-ci il martın 3-də Vyana şəhərində imzalanmış «Nüvə materialının fiziki mühafizəsi haqqında» Konvensiyaya qeyd-şərtlə (qeyd-şərtin mətni əlavə olunur) qoşulsun.

II. Bu Qanun dərc edildiyi gündən qüvvəyə minir.

Bu Konvensiyanın iştirakçısı olan dövlətlər

hər bir dövlətin atom enerjisinin dinc məqsədlərlə istifadəsi və inkişafı hüququnu və atom enerjisinin dinc məqsədlərlə istifadəsi nəticəsində mümkün fayda əldə etmək üçün onların qanuni maraqlarını tanıyaraq,

atom enerjisinin dinc məqsədlərlə tətbiqi sahəsində beynəlxalq əməkdaşlığa yardımın göstərilməsi zərurətinə əmin olaraq,

nüvə materialının qanunsuz əldə edilməsi və istifadəsi nəticəsində yaranan potensial təhlükənin qarşısının alınmasını arzu edərək,

nüvə materialına münasibətdə qanun pozuntularının ciddi narahatlığa səbəb olmasına, belə qanun pozuntularının qarşısının alınması və aşkar edilməsini və onlara görə cəzalandırmanı nəzərdə tutan müvafiq və səmərəli tədbirlərin görülməsi üçün böyük ehtiyacın olmasına əmin olaraq,

nüvə materialının fiziki mühafizəsi üzrə hər bir iştirakçı dövlətin milli qanunvericiliyinə və bu Konvensiyaya uyğun olaraq səmərəli tədbirlərin işlənib hazırlanması məqsədi ilə beynəlxalq əməkdaşlığın vacibliyini dərk edərək,

bu Konvensiyanın, nüvə materialının təhlükəsiz yerdəyişməsinə yardım etməli olduğuna əmin olaraq,

eyni zamanda nüvə materialının ölkə daxilində istifadəsi, saxlanılması və daşınması zamanı onun fiziki mühafizəsinin vacibliyini vurğulayaraq,

hərbi məqsədlər üçün istifadə edilən nüvə materialının səmərəli fiziki mühafizəsinin vacibliyini etiraf edərək və belə materialın ciddi fiziki mühafizə altında olduğunu və bundan sonra da olacağını dərk edərək,

aşağıdakılar barədə razılığa gəldilər:

Bu Konvensiyanın məqsədləri üçün:

1. Bu Konvensiya dinc məqsədlə istifadə edilən və beynəlxalq daşınma prosesində olan nüvə materialına tətbiq edilir.

2. 3-cü və 4-cü maddələr və 5-ci maddənin 3-cü bəndi istisna olmaqla, bu Konvensiya eyni zamanda, dinc məqsədlə ölkə daxilində istifadə edilən, saxlanılan və daşınan nüvə materialına da tətbiq edilir.

3. İştirakçı dövlətlərin dinc məqsədlərlə istifadə edilən nüvə materialına münasibətdə öz üzərinə götürdükləri 2-ci bəndlə əhatə olunan xüsusi öhdəliklərdən savayı, nüvə materialının dövlət daxilində istifadəsi, saxlanılması və daşınması zamanı, bu Konvensiyanın heç bir müddəası dövlət daxilində bu cür nüvə materialının istifadəsinə, saxlanılmasına və daşınmasına münasibətdə dövlətlərin suveren hüquqlarına toxunan müddəa kimi şərh edilməməlidir.

Hər bir iştirakçı dövlət, öz ərazi hüdudlarında olan və ya onun yurisdiksiyası altında hərəkət edən gəmidə və ya təyyarədə olan, əgər belə gəmi və ya təyyarə həmin dövlətə və ya həmin dövlətdən kənara daşınmada iştirak edirsə, nüvə materialının beynəlxalq daşınması zamanı, bu cür daşınmanın, mümkün qədər, I Əlavədə göstərilən səviyyədə mühafizə olunmasını təmin etmək üçün beynəlxalq hüquqa uyğun olaraq və öz milli qanunvericiliyi çərçivəsində lazımi tədbirlər görür.

1. Əgər hər hansı bir iştirakçı dövlət nüvə materialının beynəlxalq daşınma zamanı I Əlavədə göstərilən səviyyədə mühafizə olunacağı barədə təminat almamışdırsa, həmin iştirakçı dövlət bu cür nüvə materialını ixrac etmir və ya onun ixrac edilməsinə icazə vermir.

2. Əgər hər hansı bir iştirakçı dövlət nüvə materialının beynəlxalq daşınma zamanı I Əlavədə göstərilən səviyyədə mühafizə olunacağı barədə təminat almamışdırsa, həmin iştirakçı dövlət bu cür nüvə materialını bu Konvensiyanın iştirakçısı olmayan dövlətdən idxal etmir və ya onun idxal edilməsinə icazə vermir.

3. Əgər hər hansı bir iştirakçı dövlət nüvə materialının beynəlxalq daşınma zamanı, imkan daxilində, I Əlavədə göstərilən səviyyədə mühafizə olunacağı barədə təminat almamışdırsa, həmin iştirakçı dövlət bu cür nüvə materialının bu Konvensiyanın iştirakçısı olmayan dövlətlər arasında daşınması üçün öz ərazisindən quru və ya daxili su yolları, yaxud öz aeroportları və ya su limanları vasitəsi ilə tranzit daşınmasına icazə vermir.

4. Hər bir iştirakçı dövlət öz qanunvericiliyi çərçivəsində, eyni dövlətin bir hissəsindən həmin dövlətin digər hissəsinə beynəlxalq su və ya hava məkanı ilə daşınan nüvə materialına münasibətdə I Əlavədə göstərilən fiziki mühafizə səviyyəsini tətbiq edir.

5. Nüvə materialının I Əlavədə göstərilən səviyyədə mühafizə olunması barədə təminat almağa görə məsul olan iştirakçı dövlət, yuxarıda qeyd olunan 1-3-cü bəndlərə uyğun olaraq, ərazisindən nüvə materialının quru və ya daxili su yolları ilə keçməsi nəzərdə tutulan və ya aeroportlarına, yaxud su limanlarına nüvə materialı ilə daxil olması nəzərdə tutulan dövlətləri müəyyən edir və əvvəlcədən məlumatlandırır.

6. 1 bənddə göstərilən təminatların alınmasına görə məsuliyyət, qarşılıqlı razılaşma yolu ilə daşınmada idxalçı dövlət qismində çıxış edən iştirakçı dövlətə verilə bilər.

7. Bu maddənin heç bir müddəası, dövlətin ərazi suverenliyinə və yurisdiksiyasına, o cümlədən onun hava məkanı və ərazisindəki dəniz üzərindəki yurisdiksiyası və suverenliyinə toxunan müddəa kimi şərh edilmir.

1. İştirakçı dövlətlər nüvə materialının fiziki mühafizəsinə görə və onun geri qaytarılması üzrə razılaşdırılmış tədbirlərə görə və nüvə materialının hər hansı bir qeyri-qanuni yerdəyişməsi, istifadəsi və daşınması zamanı və ya bu cür hərəkətin baş verməsinə real təhlükə olan hallarda cavab tədbirlərinə görə məsul olan mərkəzi orqan və əlaqə məntəqəsi müəyyən edirlər və bu barədə bilavasitə və ya Atom Enerjisi üzrə Beynəlxalq Agentlik vasitəsi ilə bir-birinə məlumat verirlər.

2. Nüvə materialı oğurlandıqda, soyğunçuluqla və ya digər hər hansı bir üsulla ələ keçirildikdə və ya bu cür hərəkətin baş verməsinə real təhlükə olduqda, iştirakçı dövlətlər öz qanunvericiliklərinə uyğun olaraq maksimal əməkdaşlığı təmin edir və belə xahişlə müraciət edən istənilən dövlətə bu cür nüvə materialının geri qaytarılmasında və mühafizə olunmasında yardım edirlər. Xüsusilə də:

Bu cür əməkdaşlığın həyata keçirilmə üsulları maraqlı iştirakçı dövlətlər tərəfindən müəyyən edilir.

3. İştirakçı dövlətlər, nüvə materialının beynəlxalq daşınma zamanı fiziki mühafizə sisteminin təşkilinə, yaxşılaşdırılmasına və istismarına dair tövsiyələr almaq məqsədi ilə, bilavasitə, yaxud beynəlxalq təşkilatlar vasitəsi ilə bir-biri ilə lazımi qaydada əməkdaşlıq edir və məsləhətləşmələr keçirirlər.

1. İştirakçı dövlətlər, bu Konvensiyanın müddəalarına əsasən digər iştirakçı dövlətlərdən məxfi şəkildə aldıqları hər hansı bir məlumatın məxfiliyini qorumaq və ya bu Konvensiyanı həyata keçirmək məqsədi ilə keçirilən fəaliyyətdə iştirak edən zaman öz milli qanunvericiliklərinə uyğun gələn müvafiq tədbirlər görürlər. Əgər iştirakçı dövlətlər beynəlxalq təşkilatlara məlumatları məxfi şəkildə təqdim edirlərsə, onda bu cür məlumatın məxfiliyinin qorunmasını təmin etmək üçün tədbirlər görülür.

2. Bu Konvensiyanın şərtlərinə görə, iştirakçı dövlətlərdən, milli qanunveri-ciliyə əsasən açıqlanmasına icazə verilməyən və ya maraqlı dövlətin təhlükə-sizliyini və ya nüvə materialının fiziki mühafizəsini təhlükə altına qoyan hər hansı bir məlumatın təqdim edilməsi tələb olunmur.

1. Qəsdən törətmə:

2. Hər bir iştirakçı dövlət bu maddədə sadalanan hüquqpozmaların törədilməsinə görə, həmin hüquqpozmaların ağırlaşdırıcı halları nəzərə alınmaqla, müvafiq cəzalandırma tədbirləri görür.

1. Hər bir iştirakçı dövlət 7-ci maddədə göstərilən hüquqpozmalara dair öz yurisdiksiyasını müəyyən etmək üçün aşağıdakı hallarda lazımi tədbirlər görür:

2. Eyni zamanda hər bir iştirakçı dövlət, hüquqpozmada şübhəli bilinən şəxs onun ərazisində olduqda və o, 11-ci maddəyə uyğun olaraq hüquqpozmada şübhəli bilinən şəxsi 1-ci bənddə göstərilən dövlətlərin heç birinə vermədiyi hallarda, öz yurisdiksiyasını həmin hüquqpozmalara tətbiq etmək üçün lazımi tədbirlər görür.

3. Bu Konvensiya milli qanunvericiliyə uyğun olaraq həyata keçirilən hər hansı bir cinayət yurisdiksiyasını istisna etmir.

4. 1-ci və 2-ci bəndlərdə göstərilən iştirakçı dövlətlərdən savayı, hər bir iştirakçı dövlət beynəlxalq hüquqa uyğun olaraq 7-ci maddədə əks etdirilmiş hüquqpozmalara dair öz yurisdiksiyasını o halda müəyyən edə bilər ki, həmin iştirakçı dövlət nüvə materialının daşınmasında idxal, yaxud ixrac edən dövlət kimi çıxış etmiş olsun.

Kifayət qədər əsasların mövcud olmasına əmin olaraq, ərazisində hüquqpozmada şübhəli bilinən şəxsin olduğu iştirakçı dövlət öz milli qanunvericiliyinə uyğun olaraq, həmin şəxsin məhkəməyə gəlməsini və ya onun verilməsini təmin etmək üçün həbs etmək də daxil olmaqla, lazımi tədbirlər görür. 8-ci maddəyə uyğun olaraq yurisdiksiyanın müəyyən edilməsi tələb olunan dövlətlər və lazım gəldikdə, bütün digər maraqlı dövlətlər bu maddəyə uyğun olaraq görülmüş tədbirlər haqqında məlumatlandırılır.

Ərazisində hüquqpozmada şübhəli bilinən şəxsin olduğu iştirakçı dövlət həmin şəxsi vermirsə, o, hər hansı bir istisnalara və əsassız ləngitmələrə yol vermədən işi, həmin dövlətin qanunvericiliyinə uyğun olaraq, məhkəmə araşdırması vasitəsi ilə cinayət təqibi məqsədi ilə öz səlahiyyətli orqanlarına təqdim edir.

1. 7-ci maddədə sadalanan hüquqpozmalara, iştirakçı dövlətlər arasında mövcud olan verilmə haqqında istənilən sazişə daxil edilmiş hüquqpozanların (cinayətkarların) verilməsi ilə bağlı olan hüquqpozmalar kimi baxılır, qanun pozuntusu kimi qiymətləndirilir. İştirakçı dövlətlər bu hüquqpozmaları verilmə ilə bağlı hüquqpozmalar kimi, onlar arasında cinayətkarların verilməsi haqqında gələcəkdə bağlanacaq bütün razılaşmalara daxil etmək öhdəliyini öz üzərinə götürürlər.

2. Hüquqpozanın (cinayətkarın) verilməsini bu cür sazişin mövcudluğu ilə şərtləndirən iştirakçı dövlət verilmə haqqında sazişlə bağlı olmayan digər iştirakçı dövlətdən verilmə haqqında sorğu alarsa, bu Konvensiyanı öz istəyi ilə bu cür pozuntularla bağlı verilmə üçün hüquqi əsas kimi götürə bilər. Verilməyə, sorğu almış dövlətin qanunvericiliyində nəzərdə tutulan digər müddəalar da tətbiq edilir.

3. Hüquqpozanın (cinayətkarın) verilməsini bu cür sazişin mövcudluğu ilə şərtləndirməyən iştirakçı dövlətlər, öz aralarında qeyd olunan hüquqpozmaları sorğu almış dövlətin qanunvericiliyində nəzərdə tutulan müddəaların tətbiq edildiyi verilmə ilə bağlı olan hüquqpozmalar kimi tanıyırlar.

4. İştirakçı dövlətlər arasında həyata keçirilən verilmə məqsədi ilə hüquqpozmaların hər birinə, yalnız həmin hüquqpozmanın baş verdiyi yerdə törədilmiş kimi deyil, həmçinin 8-ci maddənin 1-ci bəndinə uyğun olaraq, öz yurisdiksiyasını tətbiq etməsi tələb edilən iştirakçı dövlətlərin ərazisində törədilmiş hüquqpozma kimi baxılır.

7-ci maddədə qeyd olunan hər hansı bir hüquqpozma ilə bağlı barəsində məhkəmə araşdırması aparılan şəxsə, məhkəmə araşdırmasının bütün mərhələlərində ədalətli rəftara təminat verilir.

1. İştirakçı dövlətlər, 7-ci maddədə qeyd olunan hüquqpozmalarla əlaqədar həyata keçirilən cinayət məhkəmə araşdırması ilə bağlı, o cümlədən onların sərəncamında bu cür məhkəmə araşdırması üçün zəruri olan sübutların təqdim edilməsi ilə bağlı bir-birinə maksimal dərəcədə yardım edirlər. Bütün hallarda yardımın göstərilməsi haqqında sorğunu almış dövlətin qanunvericiliyi tətbiq edilir.

2. Bu maddənin 1-ci bəndinin müddəaları, cinayət işlərinə dair qarşılıqlı yardımı tam və ya qismən nizamlayan və ya nizamlayacaq hər hansı bir digər ikitərəfli, yaxud çoxtərəfli müqavilədən irəli gələn öhdəliklərə toxunmur.

1. Hər bir iştirakçı dövlət bu Konvensiyanın həyata keçirilməsinə aid olan öz qanun və qətnamələri haqqında depozitarini məlumatlandırır. Depozitari vaxtaşırı belə məlumatı bu Konvensiyanın iştirakçısı olan bütün dövlətlərə göndərir.

2. Ərazisində hüquqpozmada şübhəli bilinən şəxsə qarşı cinayət təqibi başlanılmış iştirakçı dövlət, imkan daxilində, ilk növbədə bilavasitə maraqlı dövlətləri məhkəmə araşdırmasının yekun nəticələri haqqında məlumatlandırır. Eyni zamanda iştirakçı dövlət yekun qərar haqqında bütün iştirakçı dövlətləri bu barədə məlumatlandıran depozitariyə də xəbər verir.

3. Əgər hüquqpozma dövlət daxilində istifadə edilən, saxlanılan və ya daşınan dinc məqsədlərlə istifadə edilən nüvə materialına aiddirsə və hüquqpozmada şübhəli bilinən şəxs və nüvə materialı hüquqpozmanın törədildiyi iştirakçı dövlətin ərazisində qalırsa, bu Konvensiyanın heç bir müddəası, iştirakçı dövlətə bu cür hüquqpozmadan irəli gələn cinayət məhkəmə araşdırmasına dair məlumatın təqdim edilməsi tələbi kimi şərh edilə bilməz.

Əlavələr bu Konvensiyanın ayrılmaz tərkib hissəsi hesab edilir.

1. Bu Konvensiyanın qüvvəyə minməsindən etibarən beş il müddət bitdikdən sonra depozitari həmin Konvensiyanın yerinə yetirilməsi və onun preambulasının, bütün əməli hissələrinin və Əlavələrin hazırkı vəziyyətin tələblərinə uyğun olması haqqında məsələlərə baxılması üzrə iştirakçı dövlətlərin konfransını çağırır.

2. Sonradan bu Konvensiyanın iştirakçısı olan dövlətlərin əksəriyyəti beş ildə bir dəfədən az olmayaraq, depozitariyə müvafiq təkliflə müraciət etməklə, həmin məqsədlə sonrakı konfransları çağıra bilər.

1. Bu Konvensiyanın tətbiqinə və şərhinə dair iki və ya bir neçə iştirakçı dövlət arasında mübahisə yarandıqda, həmin iştirakçı dövlətlər mübahisənin danışıqlar yolu və ya mübahisədə olan bütün tərəflər üçün münasib sayılan digər dinc tənzimləmə üsulları ilə tənzimlənməsi məqsədi ilə birgə məsləhətləşmələr keçirirlər.

2. Buna bənzər hər hansı bir mübahisə, 1-ci bənddə qeyd olunan üsullarla həll edilə bilmirsə, mübahisədə iştirak edən hər hansı bir tərəfin xahişi ilə qərarın qəbul edilməsi üçün arbitraja verilir və ya Beynəlxalq Məhkəməyə göndərilir. Mübahisə arbitraja verildikdə, əgər mübahisə tərəfləri müraciət daxil olduğu tarixdən etibarən 6 ay ərzində arbitraj araşdırmasının təşkilinə dair razılığa gələ bilmirlərsə, tərəflərdən biri bir və ya bir neçə arbitrin təyin edilməsinə dair Beynəlxalq Məhkəmənin sədrinə və ya Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş katibinə müraciət edə bilərlər. Mübahisədə iştirak edən tərəflərin müraciətləri ziddiyyətli olduqda, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş katibinə edilən müraciət üstünlük təşkil edir.

3. İstənilən iştirakçı dövlət bu Konvensiyanı imzalayan, ratifikasiya, qəbul və ya təsdiq edən zaman və ya ona qoşulan zaman bəyan edə bilər ki, o, 2-ci bənddə nəzərdə tutulan bir, yaxud hər iki mübahisənin həll edilməsi prosedurlarına özünü bağlı hesab etmir. Digər iştirakçı dövlətlər 2-ci bənddə nəzərdə tutulan mübahisələrin həll edilməsi proseduruna dair qeyd-şərt etmiş iştirakçı dövlətə münasibətdə, həmin prosedura bağlı hesab edilmir.

4. 3-cü bəndə uyğun olaraq qeyd-şərt etmiş hər hansı bir iştirakçı dövlət, depozitarini bu barədə məlumatlandırmaqla, istənilən zaman həmin qeyd-şərti geri götürə bilər.

1. Bu Konvensiya 1980-ci il 3 mart tarixindən etibarən onun qüvvəyə minməsinə qədər Atom Enerjisi üzrə Beynəlxalq Agentliyin Vyanada yerləşən mərkəzi idarələrində və Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nyu-Yorkda yerləşən mərkəzi idarələrində bütün iştirakçı dövlətlər tərəfindən imzalanmaq üçün açıq olacaqdır.

2. Bu Konvensiya, onu imzalamış dövlətlər tərəfindən ratifikasiya, qəbul və ya təsdiq edilməlidir.

3. Bu Konvensiya qüvvəyə mindikdən sonra bütün dövlətlərin ona qoşulması üçün açıq olacaqdır.

4.

5. Ratifikasiya, qəbuletmə, təsdiqetmə və ya qoşulma haqqında sənədlər depozitariyə saxlanca verilir.

1. Bu Konvensiya ratifikasiya, qəbul və ya təsdiq haqqında iyirmi birinci sənəd depozitariyə saxlanca verildiyi tarixdən sonra gələn otuzuncu gün qüvvəyə minir.

2. Bu Konvensiyanı ratifikasiya, qəbul və ya təsdiq etmə haqqında iyirmi birinci sənəd depozitariyə saxlanca verildiyi tarixdən sonra onu ratifikasiya, qəbul və ya təsdiq etmiş və ya ona qoşulmuş hər bir iştirakçı dövlətə münasibətdə bu Konvensiya, həmin iştirakçı dövlət ratifikasiya, qəbul və ya təsdiq haqqında öz sənədini depozitariyə saxlanca verdiyi tarixdən sonra gələn otuzuncu gün qüvvəyə minir.

1. 16-cı maddəyə xələl gətirmədən iştirakçı dövlət bu Konvensiyaya düzəlişlərin edilməsini təklif edə bilər. Təklif edilən düzəliş depozitariyə göndərilir, o da təxirə salmadan həmin təklifi bütün iştirakçı dövlətlərə göndərir. Əgər iştirakçı dövlətlərin əksəriyyəti təklif edilən düzəlişlərin nəzərdən keçirilməsi üçün depozitaridən konfransın çağırılmasını tələb edirsə, onda depozitari bütün iştirakçı dövlətləri dəvətnamələrin göndərilməsindən sonra 30 gündən tez olmayaraq, açılması nəzərdə tutulan belə konfransa dəvət edir. Konfransda iştirakçı dövlətlərin üçdə iki səs çoxluğu ilə qəbul edilmiş istənilən düzəliş təxirə salınmadan bütün iştirakçı dövlətlərə göndərilir.

2. Düzəlişin ratifikasiyası, qəbulu və ya təsdiqi haqqında sənədi saxlanca verən hər bir iştirakçı dövlətə münasibətdə düzəliş, iştirakçı dövlətlərin üçdə ikisi ratifikasiya, qəbul və ya təsdiq haqqında öz sənədlərini (sənədini) depozitariyə saxlanca verdiyi tarixdən sonra gələn otuzuncu gün qüvvəyə minir. Bundan sonra istənilən digər iştirakçı dövlətə münasibətdə düzəliş, həmin dövlət ratifikasiya, qəbul və ya təsdiqetmə haqqında öz sənədini depozitariyə saxlanca verdiyi gün qüvvəyə minir.

1. İstənilən iştirakçı dövlət depozitariyə yazılı bildiriş göndərməklə, bu Konvensiyanı denonsasiya edə bilər.

2. Denonsasiya depozitari bildirişi aldığı tarixdən səksən gün sonra qüvvəyə minir.

Depozitari təxirə salmadan bütün dövlətləri aşağıdakılar barədə məlumatlandırır:

İngilis, ərəb, ispan, Çin, rus və fransız dillərindəki mətnləri eyni dərəcədə autentik olan bu Konvensiyanın əsli Atom Enerjisi üzrə Beynəlxalq Agentliyin Baş direktoruna saxlanca verilir, o da öz növbəsində, onun təsdiq edilmiş surətlərini bütün dövlətlərə göndərir.

Bunun təsdiqi olaraq, lazımi qaydada vəkil edilmiş aşağıda imza edənlər Vyana və Nyu-Yorkda 1980-ci il martın 3-dən etibarən imzalanmaq üçün açıq olan bu Konvensiyanı imzaladılar.